Entegre çelik işletmeleri çelik üretiminde hammadde, hava, su, yakıt ve enerji gibi temelde beş girdiyi değerlendirirler. Çelik üretiminde, üretilen ton çelik başına 2-4 ton atık meydana gelir. Bu atıkların büyük çoğunluğunu cüruf oluşturmaktadır. Metalurjik cüruflar, yüksek fırın cürufu, çelikhane cürufu, fosfor cürufu, bakır cürufu ve pota cürufudur. Kimyasal ve mineralojik bileşimlerine bağlı olarak çimentolaştırıcı ve/veya puzolanik özelliğe sahip olabilirler. Günümüzde metalurjik cürufların birçoğu farklı uygulamalarda agrega olarak kullanılmaktadır. Demir içeren cüruflar, metalurjik prosesler sonucu elde edilen silika veya alümina silikat içeren ürünlerdir. Demir içeren cüruflar yüksek fırın cürufu ve çelikhane cürufu olarak sınıflandırılır. Yüksek fırın cüruflarının ise eriyik haldeki cürufa uygulanan soğutma prosesine göre farklı sınıfları vardır. Bunlar, havada soğutulmuş yüksek fırın cürufu, peletlenmiş cüruf, suyla taneleştirilen cüruf olarak sıralanabilir. Metal içermeyen cüruflar ise, bakır, nikel ve kurşun cüruflarıdır. Bakır ve nikel cürufları piro metalurjik prosesler sonucu konsantre sülfitlerden ayrıştırılan yan ürünlerdir. Yüksek Fırın Cürufu ASTM’ye göre yüksek fırın cürufu, “yüksek fırında demir ile eş zamanlı olarak eriyik halde elde edilen ve temel olarak kalsiyum ve diğer bazların silikat ve alümina silikatlarından oluşan, metalik olmayan bir ürün” olarak tanımlanmaktadır. Yüksek fırın cürufu granüle yüksek fırın cürufu ve havada soğutulmuş yüksek fırın cürufu olacak şekilde iki tiptir. Yüksek fırın cürufu, demir cevheri (manyetit veya hematit), demir peleti, kok, kireç ve dolomit gibi katkı maddelerinin yüksek fırında oksijen ile reaksiyona girerek demir cevherinin redüklenmesi sonucunda sıvı ham demir üretimi esnasında yan ürün olarak ortaya çıkmaktadır. Yüksek fırın cürufu, seramik cam, silika jel, tuğla gibi malzemelerin yapımında kullanılmaktadır. Ayrıca kristalin ve amorf yüksek fırın cürufu, sulu çözeltilerden fosfatın geri kazanımında adsorbent olarak kullanıma da uygundur. Önerilen Makale: Karbon çeliği malzemeler ve uygulamaları hakkında detaylı bilgi almak için karbon çeliği nedir sayfamızı ziyaret etmenizi tavsiye ederiz. Yüksek Fırın Cürufunun Fiziksel ve Kimyasal Özellikleri Yüksek fırın cürufu inorganiktir. Temel olarak, silisyum oksit (%30-35), kalsiyum oksit (%28-35), magnezyum oksit (%1-6) gibi inorganik bileşenler içerir ve Al2O3/Fe2O3 oranı %18-25’dir. Düşük demir içeriğine bağlı olarak çimento endüstrisinde rahatlıkla kullanılabilir. Çelik işletmelerinde havada soğutulmuş ve granüle olmak üzere iki tip çelik cürufu bulunur. Çelik cürufunun spesifik gravitesi yaklaşık 2,90’dır ve kütlesel yoğunluğu 1200- 1300 kg/m3 arasında değişiklik gösterir. Granüle yüksek fırın cürufunun rengi beyazımsıdır. Granüle yüksek fırın cürufu çimento üretiminde kullanılırken havada soğutulmuş yüksek fırın cürufu yol yapımında agrega olarak kullanılır. Çimento endüstrisinde yüksek fırın cürufu kullanılmasının faydaları; düşük hidratasyon ısısı, uzun süreli dayanım, alkali-silika reaksiyonlarının kontrolü, aside karşı dayanım, daha iyi mukavemet olarak sıralanabilir.